VELİNİN TARİFİ  
  Velinin İslam'da kitap ve sünnetle sabit olduğuna göre, lügat ve şeriat manalarını ifade ederek açıklamaya çalışalım. Lügatte veli, "muhabbet eden, yardım eden dost, dostluk eden, emri yerine getiren, Allah (cc) Hz.leri'ne itaat eden" anlamlarına gelir. Çoğulu da "Evliya (dostlar)"dır.  
 
 
 
 

 

 

 

 

Veli olmaz kişi taşlanmayınca,

Dünya endişesi  hoşlanmayınca.

Kemâle ermez sâlik diriğa,

Bu aşkın oduna haşlanmayınca.

 

Söğütte hiç biter mi tatlı elma,

Yarılıp sarılıp aşlanmayınca,

Yiyemez körpe kuzu türlü otu,

Büyüyüp gün be gün dişlenmeyince.

 

Ne kadar aklı olsa da kişinin,

Okumaz hocaya başlamayınca,

Dahi başlamak ile Âlim olamaz,

Çalışıp dersine dostlanmayınca.

 

Sabi hemen âkıl-bâliğ olur mu,

Nice yıllar geçip yaşlanmayınca.

Amel çokluğuna yok itibar hiç,

Kulundan Hâlıkı hoşlanmayınca.

 

Gel ey Kuddûsi sen de olma tembel,

Vücut bulmaz bir iş işlenmeyince.

 
     
 

Yukarıda velinin lügat manalarından anlaşıldığına göre, velinin hem kula ve hem Allah-ü Teala (CC) Hz.leri’ne izafe edildiği sabittir. Veli ve hakiki yardımcı, kulun dostu ve Velisi Allah-ü Teala (CC) Hz.leri’dir. Yani veli, yardımcı, terbiye edici ve koruyucu manaları itibariyle Cenab-ı Hakk’a (CC) sevgi muhabbet eden ve itaat eden manaları cihetinden de kula izafe idilir. Bu gerçek Cenab-ı Hakk’a  (CC) izafe cihetiyle Kur’an-ı Kerim’de şöyle beyan edilmiştir: “Allah (CC) iman edenlerin yardımcısıdır. Küfredenlerin dostları (evliyaları) da şeytandır. O da (şeytan) onları nurdan (imandan ayırıp) karanlıklara (küfür yollarına) çıkarırç Onlar cehennemin yaranı(ve adamları)dırlar.”[1]

Diğer bir Ayet-i Kerime’sinde Yüce Mevla (CC) şöyle buyuruyor: “Sizin Veliniz ve yardımcınız ancak Allah’la (CC) O’nun Peygamberidir (SAV). Bir de İman edenlerdir ki, onlar Allah’ın (CC) emirlerine boyun eğerek namaza devam ederler ve zekât verirler. Kim Allah’ı (CC), Peygamberini (SAV) ve mü’minleri yâr edinir, yardımda bulunursa, şüphesiz ki üstün gelecek olanlar, Allah (CC) taraftarlarıdır.”[2]

“Ey İman edenler! Allah’tan (CC) korkun ve O’nun (CC)  rahmetine yaklaşmaya yol arayın. O’nun (CC) yolunda mücadele yapın ki, kurtuluşa varasınız.”[3] Bu Ayet-i Kerime’sinde Yüce Allah (CC) Hz.leri, zatına yaklaşmak için sevdiği kullarına varıp veli kulları vasıtasıyla zatına gerçek manada kulluk yapmamızı emrediyor.

“Çünkü Allah (CC), iman edenlerin yardımcısıdır. Kâfirlere gelince, onların yardımcısı yoktur.”[4]

“Sen Mevlamız (CC), yardımcımızsın. Artık kâfirler topluluğu üzerine bize zafer ve yardım ihsan buyur.”[5]

“(Habibim de ki:) Şüphesiz benim (yani, Hak Peygamber ve elçisi olan benim) velim (bana yardım etmekte, beni korumakta yegâne dostum ve sahibim) o kitabı (Kur’an-ı Kerim’i) indiren Allah’tır (CC). Ve O (Allah CC) salihlere de velilik ediyor.”[6]

Bu Ayet-i Kerime’lerde beyan edildiği üzere, mümin olan kimselerin velisi (yardımcısı) ve hakiki dostu Yüce Allah (CC) Hz.leri ve O’nun (CC) Peygamberi  (SAV) ve Hak Teala (CC) Hz.leri’ne gerçekten inanan mü’minlerdir. Binaenaleyh, Hak yolcusu mü’min ve müslüman, her halükarda O’na (CC) güvenir, O’ndan (CC) yardım bekler ve O’nun (CC) merhametine sığınır. Veya O’nun (CC) Hak Peygamberi, bilhassa sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafa (SAV) Efendimiz’i ve Hak Teala (CC) Hz.leri’nin Halis kulları, Ulema ve Evliyalarını vesile ederek Cenab-ı Hakk’a (CC) iltica etmelidir. Aksi takdirde Hakiki dost ve veli olan zatı muhteremleri (Evliyaları) ve Allah-ü Teala (CC) Hz.leri’ni bırakıp, kullarından yardım beklemek veya Hak Teala (CC) Hz.leri’ni unutup, Allah-ü Teala (CC) Hz.leri’ni unutan kişilere sığınmak insanı küfre sürükler ve şirk olur.

Ey nefsinin atına binmiş ve kendisine Ayet ve Hadis para etmeyen bedbaht insan! Bu Aye-ti Kerime’lere artık bir kulak ver ve Yüce Allah (CC) Hz.leri’ne yaklaşmaya vesile aramaya bak. Şayet Ayet-i Kerime’lere kulak vermeyip inkar eder ve inanmazsan, din ve imandan yoksun kalırsın ve dünyadan ebediyyete gidince tekrar dünyaya geri dönmeye çalışırsın ama, artık o beka aleminden dünyaya dönüş yok. Bu hususta bak Yüce Mevla (CC) ne buyuruyor: “Çünkü biz, size (ahirette olacak) yakın bir azabı haber verdik. O gün kişi ellerinin kazanıp öne (ahirete) gönderdiği amellere bakacak ve kâfir şöyle diyecektir; Ah ne olurdu, ben bir toprak olaydım.”[7]

Ey Hak ve Hakikati arayan can! Yüce Allah (CC) Hz.leri’nin Ayet-i Kerime’lerine dikkat edesin. Bak ne buyuruyor: “Muhakkak ki zalimler birbirlerinin dostlarıdır. Allah ise, takva sahihlerinin velisidir (yardımcısı ve dostudur).”[8]

Aziz dostum Yüce Allah (CC) Hz.leri sevdiği kullarına ilham verip veli kulları vasıtasiyle zatını tanıtır ve o kullarına veli ve Mürşid-i Kamilleri vasıtasıyla Hırka giydirir ve kullarına irşada memur gönderiyor. Nasıl mı? Bak Yüce Mevla (CC) Hz.leri ne buyuruyor: “Ey iman edenler! Allah’ın (CC) (dininin) yardımcıları olunuz. Nitekim Meryem’in oğlu İsa (AS), havarilere: ‘Allah'ın (CC) zaferine kavuşmak için benim yardımcılarını kim?’ demişti. Havariler (İsaya bağlı seçkinler) de şöyle cevap verdiler; ‘Biziz Allah’ın (CC) yardımcıları...”[9]

Hafız, Âlim ve Muttaki olan İbni Teymiye (RA) "Elvasıtatü beynel halkı vel hak" adlı eserinde uzunca izah ettiği hükümlerden birkaç cümlesinde şöyle diyor: “Eğer bizim için, Allah (CC) Hz.leri ile kul arasında vasıta (ve vesile) lazımdır diyen kimse, bu sözü ile Allah (CC) Hz.leri’nin emrini bize tebliğ eden bir vasıta lazımdır diyorsa, bu söz ve iddia doğrudur...”

Tarikat-ı Muhammediye sarihi, fazıl, muhterem ve merhum Abduganiyyi Nebulisi (RA), Velinin kerameti hakkında şöyle diyor: “Velilerin kerameti Kur’an-ı Kerim Ayetleriyle sabittir ve bu keramet diri olan Velilerde olduğu gibi ölmüş olan velilerde de olur. Zira Peygamberin ölümü ile Peygamberlik ondan soyulmadığı (kaldırılmadığı) gibi, veli olan kimse de imanı ölmesiyle velilik ondan soyulmaz. (Velilik soyulmayınca da keramette görülebilir.)”[10]

Elmalılı Şerhi’nde velinin tarifi şöyle yapılmıştır: “Zatı ilahi ve sıfatı ilahilerden bilinmesi mümkün olan (sıfatı zatiye, sıfatı sebiyeler ve emsali sıfatlardan bilinmesi zaruri ve mümkün olan) miktarı ile Allah-ü Teala (CC) Hz.leri’ni bilen, taatlara (ibadetlere) devam eden, kütülük (ve masiyet)lerden kaçınan, nefsani arzulardan, şehvetler ve lezzetlerden yüz çeviren, dünyaya arkasını dönen ve ahirete teveccüh ve ikbal eden ve Cenab-ı Hakk’ı (CC) (gönlü ve dili ile) zikretmeye her vakitlerde daima devam eden kimsedir.”[11]

Böyle bahtiyar veli kullarını Cenab-ı Hak Celle ve Ala Hz.leri Kur’an-ı Azim’inde şöyle beyan ediyor: “O (hizmete ve sevgiye) takvaya erenlerden başkaları O’nun (yani, Allah’ın CC) dostları (ehilleri ve velileri) değildir. (Ancak muttaki olanlar Allah’ın (CC) dost ve velileridirler).”[12]

Evliya-i İzam Hzleri kalbi süsleyici bütün güzel huyları öğrenirler ve azalarında o güzel huyların semereleri görülür, Evliyalar, iman, ihlas, takva, ahde vefa, istikamet, edep ve haya, tevazu, tevekkül, mücahede, hüsnü zan, Muhabbetullah, Zikrullah, tefekkür, sabır ve şükür gibi güzel hasletleri tam manası ile bilirler ve bu güzel huylarla kalplerini süslerler. Etraflarına da bu güzel huylardan feyz ve nurlar fışkırır gibi tezahürler ve faziletler yayarlar. Yalnız evliya izamdaki bu hasletleri ancak talib olan ve manevi ölülükten kurtulan, manevi körlükten, sağırlıktan kurtulan, Allah (CC) Hz.leri’ni ve Resul-ü Azam’ini (SAV) murad edip Evliya Hazeratına Mürid (derviş) olup Evliya kapısında hizmet edenler muradına ererler.

Buyurulmuştur ki: “Zahiri taharet menfaat vermez, ancak Allah (CC) Hzleri’nin rızası için ihlas temizliği ile ve hased, kin, hile ve buğuz gibi kötülüklerden kalbin temizlenmesi ve Allah (CC) Hz.leri’nden başka her şeyi kalpden temizleyip atarak batini (kalbi) temizlik ile menfaat verir.”[13]

Talib ancak bu suretle gerçek manada Evliyaya teslim olursa Yüce Allah (CC) Hz.leri’ne vasıl olabilir.

www.GAVSULAZAM.de


[1] El-Bakara S. A.257

[2] El-Maide S. A.55,56

[3] El-Maide S. A.35

[4] Muhammed (Kıtal) S. A.11

[5] El-Bakara S. A.286

[6] El-Araf S. A.196

[7] Nebe S. A.40

[8] El-Casiye S. A.19

[9] Es-Saf S. A.14

[10] Hadikatün Nedika Cild1. ; Ker.Evl. Cild1. S.28-29

[11] Elmalılı Şerhi S.23

[12] El-Enfal S. A.34

[13] Merakılfelah

 

İNDEX       ::       GAVSULAZAM       ::       ONİKİ İMAMLAR       ::      SİLSİLE      ::       YOLUMUZ    ::       HOME

©2003-2004   GAVSULAZAM.de      Her hakkı mahfuzdur.